martes, 15 de xuño de 2010

Os que a coñecemos, sabemos que temos a honra de estar nunha biblioteca “de luxo”.

Estas son as "xoias" na nosa biblioteca... 
Como non aprezar a lectura estando nunha biblioteca tan rexia e magnífica? (Anque non lle viría mal unha man de pintura e cambiar algo o mobiliario,...). Nela gárdanse edicións do De Revolutionibus de Copérnico ou dos mapas do Reino de Galicia de Domingo Fontán. Como non marabillarse, extasiarse, ante tal "delicatessen" bibliográfica, verdadeiro tesouro do pensamento científico-creativo da humanidade?
Na entrevista que realizaron Raquel e Pablo, Mª Carme ofreceulles ver algunhas das “xoias da biblioteca”.  A composición fotográfica é de Luchi Girola.
A xoia da coroa fundamental é o libro de Copérnico. Pero ademais hai outros libros moi singulares. Temos unha "Clasificación sistemática do Reino Animal" que se usaba no seminario de ciencias para as clases. O libro, escrito por Achille Conte, está en francés, data de 1840 e foi editado en París. Destaca pola precisión de contidos, calidade de gráficos e polo seu tamaño, de grandes dimensións.
Destacan tamén "Flora Española o historia de las plantas que se crían en España" de Joseph Quer, publicada en Madrid en 1764. Sigue un método alfabético e contén gravados. Gardamos tamén unhas "Láminas de Geometría descriptiva" de J. Adhèmar (París, 1853); láminas de Física de Mr. Brisson (Madrid, 1802); e como verdadeira curisosidade "De Febris epidemicae..." Bvrgis, 1574.
Tamén temos a "Carta xeográfica de Domingo Fontán", a primeira cartografía de Galicia de 1845. Está en folios que unidos forman un gran mapa que se pode observar na casa museo de Otero Pedrayo en Trasalba. Á parte, "Nueva Geografía Universal" de Jean Jacques Reclus (Madrid, 1888), na que se presenta unha nova forma de estudo dos pobos e das xentes; ou unha "Historia General de los Viages" (París, 1750), relato minucioso dos países e das súas xentes recollendo a cultura, flora, etc.
En canto ás publicacións galegas, existen facsímiles das coleccións "Nós", "A Nosa Terra" e "Guieiro"; "Revista do Centro Galego de Montevideo" e "Revista do Centro Galego da Habana", como expresión da difusión cultural e literaria galega de comezos do século XX.
Destacan tamén edicións especiais de obras literarias tales como as "Sonatas" de Valle-Inclán (Barcelona, MCMVII); "Isolación" de Emilia Pardo Bazán (Barcelona, 1889); unha "Obra Completa" de Rubén Darío (Madrid, 1916); ou unha edición do "Quijote", ilustrada por Doré.
Entre as publicacións de profesores ou alumnos que foron do Instituto: a "Gramática Galega" de Saco e Arce (2ª ed, Ourense, 1967); os "Elementos de Metodología de la Historia" de Vicente Risco (A Coruña, 1928), as "Pelerinaxes" de Otero Pedrayo (A Coruña, 1929).

"DE REVOLUTIONIBUS" EN OURENSE.
Mención á parte (na visita á biblioteca) merece a historia de cómo se atopou unha segunda edición do “De Revolutionibus orbium coelestium” no noso Instituto.
Cóntanos Mª Carme: “Cando se estaban clasificando os libros atopouse e depositouse na caixa forte do instituto polo seu gran valor. En 1999 o historiador ourensán Justo Carnicero tivo noticia da súa existencia e comezou a facer publicidade e a facer un estudio a nivel de España para saber os exemplares que había desa edición. O exemplar que gardamos é unha segunda edición editada en 1566 en Basilea; a primeira edición fora editada en Nuremberg o ano da morte de Copérnico, 1543. A segunda edición foi editada por un discípulo do autor que escribiu o preámbulo da obra. O libro foi xerado a comezos de 1500 pero Copérnico era remiso a publicar as súas teorías por medo ás críticas e ó rexeitamento científico. De feito en 1616 prohibiuse a súa difusión e foi incluído nas listas de libros prohibidos. Justo Carnicero comprobou que había tres exemplares en Salamanca, dous en Madrid, un en Sevilla e o de Ourense, e deduciu que este libro probablemente viñese da universidade de Salamanca, o único centro no que se permitía a súa lectura parcial. Debeu chegar da man dun presbítero que estudara alí. Dende que se lle deu publicidade á existencia da obra, chegou a noticia ata a Universidade de Harvard, onde un profesor fixo un catálogo desa edición no que de momento hai uns trescentos exemplares. É unha vantaxe porque se o libro desaparece pódese atopar polo catálogo”.

1 comentario: