"Lo que Einstein le contó a su barbero" de Robert Wolke... por Óscar Rodríguez

 

"Discurso del método" de Descartes... por Pablo Cid Iglesias

PRIMEIRA PARTE

O bo sentido ou a razón é a facultade de xulgar e distinguir o verdadeiro do falso e é igual en todos os homes. A diversidade das nosas opinións non provén de que uns sexan máis razoables que outros, senón que diriximos os nosos pensamentos por camiños diferentes e non consideramos as mesmas cousas. Non basta ter o enxeño bo senón aplicalo ben. A razón ou o sentido é a única cousa que nos fai homes e que nos distingue dos animais.

Con este discurso, escrito de fábula, Descartes propúxose non o método que cada cal ha de seguir para dirixir a súa razón, senón expor o modo de como el conduciu a súa vida. Unha vida que comeza cunha nenez criado no estudo das letras, que lle aseguraban que por medio delas podíase adquirir un coñecemento claro e seguro de todo canto é útil para a vida e que Descartes sentía o desexo de aprendelas. Canto máis lía, máis dúbidas e erros vía e máis descubría a súa ignorancia. Estudo nunha boa Universidade de Europa e aparte dos libros da facultade, Descartes recorría a cantos libros caían nas súas mans, referentes ás ciencias que se consideraban como as máis curiosas e raras. Sabía que as linguas que nelas se aprenden son necesarias para a intelixencia dos libros antigos ; que a xentileza das fábulas esperta o enxeño; que as accións memorables elévano; que a elocuencia posúe forzas e belezas incomparables; que a poesía ten delicadezas e suavidades; que a teoloxía ensina a gañar o ceo; que a filosofía proporciona medios para falar con verosimilitud de todas as cousas.

Gustábanlle as matemáticas pola certeza e evidencia que posúen as súas razóns. Profesaba unha gran reverencia pola teoloxía e pretendía gañar o ceo, aprendera que o camiño da salvación está tan aberto para os ignorantes como para os doctos.

Axiña que tivo ocasión abandonou o estudo das letras empregou a súa mocidade en viaxar, en buscar experiencias, en reflexionar e sacar todo o proveito que puidese. Sentía un desexo extremo de aprender a distinguir o verdadeiro do falso para andar seguro pola vida.

SEGUNDA PARTE

Descartes logo de pasar varios anos estudando no libro do mundo e achándose en Alemaña, ao comezo do inverno, permanecía o día enteiro só e encerrado, xunto unha estufa, con toda a tranquilidade necesaria para entregarse aos seus pensamentos. Contemplaba os edificios e pensaba que non hai tanta perfección nas obras compostas a anacos e feitas polas mans de moitos mestres como naquelas en que un só traballou. Así podía ver que os edificios que un só arquitecto comezara e rematado adoitaban ser máis fermosos e mellor ordenados que aqueloutros que varios habían tratado de compor e arranxar, utilizando antigos muros, construídos para outros fins. Pensaban nas vellas cidades que ao principio só eran aldeas e que co transcurso do tempo chegaran a ser grandes urbes. Imaxinaba a eses pobos que outrora foran medio salvaxes e que se foron civilizándose aos poucos.

Para Descartes o mundo componse de dúas especies de enxeños : os que créndose máis hábiles do que son, non poden conter a precipitación dos seus xuízos nin conservar a bastante paciencia para conducir ordenadamente todos os seus pensamentos; e doutros que, posuíndo bastante razón ou modestia para xulgar que son menos capaces de distinguir o verdadeiro do falso que outras persoas, de quen non poden recibir instrución, deben contentarse con seguir as opinións desas persoas.

Descartes distinguía catro partes para o coñecemento das cousas : primeiro non admitir como verdadeira cousa algunha, evitar coidadosamente a precipitación e a prevención . O segundo dividir cada unha das dificultades en cantas partes for posible e en cantas requirise a súa mellor solución. O terceiro conducir ordenadamente os pensamentos, empezando cos obxectos máis simples e máis fáciles de coñecer, para ir ascendendo aos poucos, gradualmente ata o coñecemento dos máis compostos. E o último, facer en todos uns recontos tan integrais e unhas revisións tan xerais, que chegase a estar seguro de non omitir nada.

Descartes dicía que só hai unha verdade en cada cousa e o que a atopa sabe todo o que se pode saber dela; como exemplo, un neno que sabe aritmética e fai unha suma conforme ás regras, pode estar seguro de achar todo canto humano enxeño poida achar. Con este método, Descartes, estaba contento, tiña a seguridade de empregar a súa razón en todo, sentía que o seu espírito íase afacendo aos poucos a concibir os obxectos con maior claridade e distinción.

TERCEIRA PARTE

A moral de Descartes baseábase en tres máximas:

Primeira.- era seguir as leis e os costumes do seu país, conservando constantemente a relixión que lle instruíron desde neno. Entre os seus pensamentos e as súas decisións, elixía a máis moderada.

Segunda.- quería ser nas súas accións o máis firme e resolto que puidese e seguir constante nas máis dubidosas opinións, e cando hai que discernir nas decisións, seguir as mais probables.

Terceira.- procuraba sempre vencerse a se mesmo antes que á fortuna e alteraba os seus desexos antes que a orde do mundo. Dicía que todos os bens que están fóra de nós considerámolos inasequibles, xa que logo non sentiremos pena por carecer dos que parecen debidos ao noso nacemento, cando nos vexamos privados deles sen culpa nosa.

Estas tres máximas fúndanse só no propósito de continuar instruíndose e a distinguir o verdadeiro do falso. E tratando de descubrir a falsidade das proposicións que examinaba mediante razoamentos claros e seguros, non atopaba ningunha cousa tan dubidosa que non puidese sacar dela algunha conclusión certa.

Pasando os anos, Descartes decidiu afastarse de todos os lugares onde podía ter algúns coñecementos e retirouse a un país moi activo, Holanda, e non carecendo de comodidades vivía en solitario e retirado coma se estivese no deserto.

CUARTA PARTE

As primeiras meditaciones de Descartes eran metafísicas. Para indagar a verdade, tiña que rexeitar como falso todo aquilo en que puidese ter dúbida. Consideraba que todos os pensamentos que lle viñan esperto tamén se lle pode ocorrer durante o soño, sen que ningún sexa verdadeiro, e decidiu finxir que todas as cousas, que ata entón entraran no seu espírito, non eran máis verdadeiras que as ilusións dos seus soños, pero advertiu que querendo pensar que todo era falso era necesario que el fose algunha cousa, e observou que "eu penso, logo son". Dicía que non era perfecto pero cría que o único ser perfecto que existise, Deus, sería un ser infinito, eterno, inmutable, onmiscinete, onmipotente. A imperfección non está en Deus.

Deus é ou existe, un ser perfecto e todo o que está en nós provén del. E que se temos ideas que encerran falsidade é porque hai nelas algo confuso e escuro e que se están confusas en nós, é porque non somos totalmente perfectos. Que é noso deben e o de Deus liberarnos das ilusións e evitar os erros.

QUINTA PARTE

Segundo Descartes Deus estableceu na natureza certas leis e cuxas nocións ha impreso na alma das persoas e que se se reflexiona sobre elas con bastante detemento non se pode dubidar de que se cumpran exactamente en todo canto hai ou se fai no mundo. Neste mundo non hai nada máis claro e inteligible que a materia, excepto Deus e a alma. Divos formou o corpo do home enteiramente igual, tanto na figura exterior dos seus membros como na interior conformación dos seus órganos. Deus creo un alma razoable e engadiulle un corpo.

Descartes explícanos a formación do mundo contorna á luz que produce o sol, os ceos transmítena, a terra xunto cos planetas reflíctena e o home é o espectador.

Tamén nos explica o movemento do corazón, o seu dilatación e as arterias, a función do pulmón na respiración.

Existen diferenzas entre persoas e animais, a nosa alma é de natureza enteiramente independente do corpo e por conseguinte non está atida a morrer con el, é inmortal.

SEXTA PARTE

Descartes di que coñecendo a forza e as accións do lume, da auga, do aire, dos astros, dos ceos e de todos os demais corpos que nos rodean poderíase aproveitar e facerse donos e posuidores da natureza.

Nas súas experiencias, Descartes segue unha orde, primeiro busca os principios ou primeiras causas de todo o que no mundo é ou pode ser, despois examina cales son os primeiros efectos que desas experiencias poidan derivarse.

Descartes está convencido que logrou achar algunhas verdades nas ciencias a partir de cinco ou seis dificultades que resolveu sempre acompañado da fortuna.

Está convencido que as persoas sacarían unha pequena utilidade da comunicación dos seus pensamentos. Tamén pide que a xente non crea nunca as cousas que din outros del.

Descartes non quería publicar o seu tratado, pero se ha viso obrigado a pór neste libro algúns ensaios particulares e dar conta ao público das súas accións e os seus designios. Outra das razóns que lle obrigaron a escribir este libro é que ve cada día como se atrasa máis e máis o propósito que concibiu de instruírse. Este libro escríbeo en Francés, lingua da súa pais, e non en latín como os seus preceptores, e espera que os que fagan uso da súa razón natural xulgaranlle mellor as súas opinións que os que só cren nos libros antigos.

"El legado de Hipócrates" de Pedro García Barreno... por Íñigo Isequilla

"Como al león por sus garras" de José Manuel Sánchez Ron... por Gabriel da Aira

Este libro é unha recompilación de textos orixinais de grandes científicos e filósofos. É unha obra para coñecer sobre todo aos grandes mestres da ciencia mediante unha selección dos seus propios textos nos que explican descubrimentos e razoamentos científicos. Autores como: Platón, Aristóteles, Heisenberg, Newton, Galileo... Unha antoloxía do mellor de cada un destes xenios da humanidade.

Neste resumo vou facer referencia a uns cantos autores e obras que aparecen neste libro, para resumir algúns deses echos tanto de caracter científicos como filosóficos que máis me impresionaron, fascinaron e gustaron sen haber outra forma,xa que levaría a escribir o libro e non é o que se busca. Ademais son 72 obras as do libro de aí que resuma as que para a min son máis fascinantes e vaian resumidas obras que están repartidas por todo o libro.

-O primeiro texto dáse a coñecer a causa polo cal se lle deu nome a este libro "A garra do león" que é o nome co que se coñece un celéberrimo episodio da historia da ciencia ocurrido en Londres o 29 de xaneiro de 1697 que consistiu na presentación de dous difíciles problemas matemáticos á comunidade científica da época, establecéndose un prazo de seis meses para a resolución de ambos. Cumprido o prazo, só Gottfried Leibniz resolvera un dos dous, e por medios matematicamente penosos. O prazo foi estendido seis meses máis, cos mesmos resultados. Ao pasar un ano, un dos dous problemas seguía sen ser resolto e co outro esperando unha solución máis elegante.

Entre tanto Sir Edmond Halley deuse conta de que Issac Newton non fora informado do desafío e presentoulle os dous problemas. Resolveu en dez horas ambos, fronte aos que os seus contemporáneos fracasaran durante doce meses e publicou as solucións en forma anónima. O organizador do concurso, Johann Bernoulli, nada máis ler o texto deu por gañador a Isaac Newton, preguntando por que sendo un artigo anónimo, quen respondeu coa frase mencionada: porque recoñezo as garras do león no sentido de que só Newton podería ser capaz de resolver tales problemas e o que é máis no estilo claro, conciso, brillante e definitivo característico do científico inglés que era facilmente reconocible para Bernoulli.

-Platón: No libro aparece unha parte da obra de pláton,O timeo, unha parte na que nos comunica aspectos básicos do pensamento científico heleno como é a importancia para moitos autores científico/filósofo da súa época a xeometría,que para eles era perfecta do círculo. Nestas pasaxes do timeo atópanse argumentos en defensa do círculo e a importancia que lle dá dado que a terra é circular e que divos de dese esa forma sabendo que é perfecta.

-Heisenberg: Diálogos a través do tempo. Foi por así dicilo un diálogo por pensamentos, teorías, acumulacion de resultados do pasado que inflúen no presente. Un destes diálogos é o de Platón e Heisenberg que consistiu na influencia que tivo para Heisenberg unhas pasaxes do Timeo sobre a constitución da materia na que Platón relacionaba os elementos que forman a natureza,que tiveran como pensamento os gregos da época de Platón sobre o lume, a terra, o aire, e a auga como os catro elementos mutables da que está formada a materia máis un inmutable que era o éter,con elementos xeométricos aos que lle daba tanta importancia, unhas pasaxes que impresionaron bastante a Heisenberg e que logo contaria nunha das súas obras sobre a fascinación que provocou nel cando era novo.

-Arquímedes:¡Eureka!. Este texto sobre Arquímedes contén o descburimiento que o mesmo adoitaba ensinarnos, dicindo que o descubrira mentres se estaba bañando e que fascinado polo achado gritou: "¡Eureka!". O descubrimento coñecémolo como O principio de Arquímedes que afirma que un corpo mergullado nun fluído experimenta un empuxe igual ao peso do volume do fluído que desaloxa; e móstranos varias proposicións sobre un dos seus libros -Sobre os corpos flotantes- nos que explica basicamente formulaciones equivalentes ao principio de Arquímedes.

-Copérnico e a súa obra "As revolucións dos corpos celestes". Nesta obra revolucionaria de Copérnico que dá unha explicacion distinta á que dan tantos científicos da época do movemento dos corpos celestes como a aristotélica-tolemaica que defende o geocentrismo, na que a terra é o centro do universo e todo xira ao redor de ellla, esta teoría tamén defendida pola igrexa xa que lle viña como anel ao dedo para a súa teoría do creacionismo foi a dominante desta época e por iso supuxo unha revolución xa que copérnico defendeu por primeira vez que é a terra quen vira ao redor do sol (heliocentrísmo)

-Isaac Newton: "Principios Matematicos de Filosofía Natural". É a súa obra magna, seguramente o tratado científico máis influente xamais escrito. Nel, Newton desenvolveu un sistema dinámico baseado en tres leis do movemento.

A primeira lei ou lei da inecia: todo corpo persevera no seu estado de repouso ou movemento uniforme e rectilíneo a non ser que sexa obrigado a cambiar o seu estado por forzas impresas sobre el. Esta lei postula que un corpo non pode cambiar por si só o seu estado inicial, xa sexa en repouso ou en movemento rectilíneo uniforme, a menos que se aplique unha forza ou unha serie de forzas cuxo resultante non sexa nulo sobre el.

Segunda lei de Newton ou Lei de forza: o cambio de movemento é proporcional á forza motriz impresa e ocorre segundo a liña recta ao longo da cal aquela forza imprímese. Esta lei explica que ocorre se sobre un corpo en movemento actúa unha forza neta: a forza modificará o estado de movemento, cambiando a velocidade en módulo ou dirección.
Terceira Lei de Newton ou Lei de acción e reacción:Con toda acción ocorre sempre unha reacción igual e contraria: ou sexa, as accións mutuas de dous corpos sempre son iguais e dirixidas en sentido oposto. Expón que por cada forza que actúa sobre un corpo, este realiza unha forza de igual intensidade e dirección, pero de sentido contrario sobre o corpo que a produciu.

"El crepúsculo de los ídolos" de Friedrich Nietzsche... por Anabel Rodríguez e Lucía Parada

Introdución: Libro escrito polo filósofo alemán Friedrich Nietzsche, no que, mediante unha serie de aforismos, frases e pequenos parágrafos, fai unha serie de críticas. A época que viviu Nietzsche caracterizouse por unha actitude de sospeita que se viu reflectida en numerosas teses como o marxismo, idealismo, positivismo?Na súa filosofía, Nietzsche sospeita dos valores e verdades que rexen a cultura de Occidente, e realiza unha crítica demoledora contra toda a cultura occidental, e que se centrou en tres grandes ramas: moral, relixión e filosofía. Xa no título da obra, o autor dá a entender unha das ideas do que vai expresar: o crepúsculo (decadencia, desaparición) dos ídolos (persoas, obxectos ou ideas que se admiran ou aman excesivamente).

Crítica á Filosofía: Para buscar a orixe desta decadencia, Nietzsche leva a cabo unha "mirada retrospectiva" que lle leva ata as orixes da filosofía e aos patriarcas da cultura de Occidente. Nietzsche critica e culpa a tres persoas acodes: Eurípides (que eliminou os elementos dionisíacos da traxedia grega), Sócrates e Platón, base ideolóxica do cristianismo e dos autores racionalistas. Xa que logo, Nietzsche afirma que cometeron un erro, e que os seus valores están investidos e non representan os verdadeiros valores da vida e a realidade, por iso, mediante este libro critica a estes tres filósofos mediante fragmentos ou parágrafos.

Crítica á cultura de Occidente: por considerala antinatural e antivital, que enxalza valores que en verdade deberían ser desprezados, como a dor, a debilidade ou a pequeñez. Considéraa unha moral propia de servos, que son obrigados a obedecer as normas que lle son ditadas. Para acabar con ela, o filósofo propón unha "moral de señores" que enxalce valores máis vitais como o amor á vida, a grandeza, o pracer, ou a liberación da servidume e do dogmatismo. Tamén arremete contra a relixión, por considerar que rexeita o mundo material e fomentar a moral de servos, ademais de promover a idea de pecado, que considera un insulto para a vida.

Crítica a Platón e ao dualismo platónico: Para rematar, o autor critica á filosofía. Por unha banda, critica a escisión que fai Platón da realidade, creando dous mundos distintos (mundo das Ideas e mundo das Cousas), Nietzsche considera que é o único verdadeiro: o mundo das cousas, o mundo material, é dicir, a opinión. Polo outro, rexeita a idea de Deus que tanto empregan os filósofos para expresar o máis imperceptible da realidade, cre que non existe un ser perfecto mediante o cal poidamos responder a todas as preguntas existenciais.

Os catro grandes erros:

1. Erro da confusión da causa coa consecuencia: Nietzsche critica a confusión da causa coa consecuencia. Auténtica corrupción á razón chámalle el. Este é un hñabito viejísimo, e Nietzsche cre que é un de máis grandes erros.

2. O despropósito inmortal: Denomínalle así a outro dos grandes erros: Fai isto e aquilo, non fagas isto e aquilo, ¡Así serás feliz! Baixo o seu punto de vista, un home feliz ten que realizar certas accións e recelar instintivamente doutras: A súa virtude é consecuencia da súa felicidade.

3. Erro dunha calidade falsa: De onde sacamos nós as causas? Do ámbito dos famoso, famosos que nunca demostraron con feitos.

4. Erro das causas imaxinarias: Sempre se lle imputa unha causa a todos os feitos, aínda que non a teñan. Imaxinamos causas, inventámolas para buscar unha explicación. E despois (punto 1) confúndese a causa coa consecuencia.

Ao final do libro, o autor, mediante unha serie de notas, explica algúns aforismos, a quen critican, para que nos resulte máis fácil a súa comprensión.

Opinión persoal: A nós pareceunos un libro bastante interesante, aínda que ten algunhas partes de difícil comprensión, e algunhas expresións en alemán, o libro enganchounos desde o primeiro momento, sobre todo a primeira parte. Aínda que algunhas frases sexan de difícil comprensión, axudámonos coas Notas do autor, e ao final entendemos as frases e sacamos as nosas propias conclusións de cada unha. Cando fala do problema de Sócrates fainos moita graza o xeito en que critica todos os aspectos deste filósofo, ata o máis mínimo detalle.

"La Clave Secreta del Universo" de Stephen Hawking... por Adrián Grande Gómez.

Como todos sabedes, Stephen William Hawking, é membro da Real Sociedade de Londres, da Academia Pontificia das Ciencias e da Academia Nacional de Ciencias de Estados Unidos. Neste apartado dedicarémonos a tratar unha das súas novelas, realizada con colaboración da súa filla Lucy Hawking, titulada "A Clave Secreta Do Universo".

Esta novela, sitúanos nunha familia un tanto peculiar. George, o protagonista do libro, ten uns pais vegetarianos, que evitan calquera tipo de tecnoloxía e por iso viven sen televisión, sen teléfono, sen radio e sen computador (algo que apasiona ao noso protagonista). O motivo disto é que os pais de George non están de acordo coas novas tecnoloxías, nin co uso de aparellos que o único que provocan, ao seu entender, é a destrución do noso planeta.

Ademais, George ten unha peculiar mascota, un cerdito. Un día, este "fero" animal (comía todo o que se atopaba polo horto e isto provocou o seu aumento considerable de tamaño) marchouse á casa de en fronte, a cal estaba deshabitada e explicitamente prohibida para George segundo deixáronllo así de claro os seus pais, pero este, decidiu ir unha noite a pesar da negativa dos seus pais.

Atemorizado, encheuse de valor para non perder ao seu animal, e cando lle pareceu habelo visto atopouse cunha nena, Annie, unha nena da súa idade un tanto pretenciosa e moi mentireira e co seu pai, Erik. A casa onde viven é un pequeno Erik e Annie é como un museo da ciencia, e o que máis chama a atención de George é Cosmos, o computador, que se presenta a si mesmo como "o máis potente do mundo".

Cosmos, é o nome polo cal é alcumado o "ordenador mais potente do mundo" e é capaz de viaxar a calquera punto do universo rexistrado na súa base de datos, e ata de ¡descubrir e chegar a novos planetas!

Logo de xurarlle a Erik, que usará a ciencia só para bos fins, George, da man de Cosmos, descobre como se crearon as estrelas.

Cosmos explica a George que as estrelas fórmanse a partir de concentracións en xigantescas nubes de gases que se contraen debido á súa propia atracción gravitatoria. A medida que a nube encóllese, perde parte da enerxía almacenada nela como enerxía potencial gravitatoria. Esta é convertida en calor, que nos primeiros tempos da estrela embrionaria pode escapar facilmente, e así a nube de gas permanece fría. Ao aumentar a densidade da nube, faise máis difícil a saída para a calor, e así o centro quéntase. Se a nube é o suficientemente grande, o aumento da temperatura é suficiente para que ocorran reaccións nucleares polo que isto xera máis calor, e ocorre a 'combustión' de hidrogeno en helio, como no Sol.

Ao día seguinte, o profesor de George, Mr. Ripe, veo facendo un debuxo do computador de Eric e Annie en clase, e George vese obrigado a contar quen é Cosmos. O profesor Ripe manda ordena a uns matóns que vixíen a George para descubrir en que lugar se oculta a persoa que ten a Cosmos no seu poder.

Uns días máis tarde, George volve a casa dos seus veciños e grazas a Annie viaxa polo espazo mediante Cosmos, aterra nun cometa e logra ver todos os planetas e situarse na órbita de cada un deles, aínda que unha serie de imprevistos, dada a pouca experiencia dos mozos nestas viaxes sen Erik, está a piques de xogarlles unha mala pasada?

Logo disto, Annie cóntalle a George, que Erik está investigando sobre a existencia dun planeta no cal poida haber vida intelixente e os seres humanos poidan trasladarse aí, deixando así a terra no momento da súa destrución. Pero o que non sabía ningún dos 2 mozos, eran as intencións do profesor Ripe.

Un día Erik atopa unha nota, cunhas coordenadas que se semellan ás da localización dun planeta no que pode ser posible a vida das persoas, e dáse conta disto logo de realizar unha reunión entre científicos, entre os cales permitiu asistir ao pequeno George para axudalo co seu traballo sobre a ciencia, que tiña como premio un computador, polo que ao momento de achala decide comprobar se é certo ou non e introdúcese no espazo a través de Cosmos.

George, que se cheiraba algo sobre o profesor Ripe intenta detelo, pero non é posible, e Erik comproba que George tiña razón cando é absorbido por un buraco negro

Un buraco negro é unha rexión do espazo-tempo provocada por unha gran concentración de masa no seu interior, con enorme aumento da densidade, o que xera un campo gravitatorio tal que ningunha partícula material, nin sequera os fotóns de luz, pode escapar de devandita rexión.

Por sorte, George recorda que Erik estaba elaborando un libro para proporcionarlle información sobre o universo para o seu traballo de ciencia, polo que corre a buscalo por todas partes, pero ao volver atópase con que Cosmos desapareceu, e como pode comprobar observando ao fondo da rúa, isto fora obra do profesor Ripe.

George corre a darlle a noticia sobre a desaparición de Erik e Cosmos á súa nai, que á vez avisa á súa nai.

Ripe, con Cosmos nas súas mans, o computador mais potente do mundo, sente dono e amo do universo, e imaxina a se mesmo como rei do universo en moitas ocasións, pero este negábase a traizoar a Erik, polo que non cedeu nos intentos de Ripe de facer funcionar o computador?

Ripe sabía que George sospeitaba do, polo que gardou baixo chave ao computador nun recuncho da súa casa. Chegou o día do concurso de ciencia, e debíase expor todos os traballos. George, sen nada nas mans estaba preocupado polo que lle podía estar sucedendo a Erik, e nun momento de descoido de Ripe, e a que o director do colexio esixiulle permanecer alí como membro do xurado, conseguiu saír do colexio e ir a casa de Ripe a por Cosmos en compañía de Annie e a súa nai.

Unha vez recuperado Cosmos, Erik consulta o libro que Erik lle fixo a George e logra localizar a parte que trata sobre "Como saír dun buraco negro".

NOTA: Nada que caia nun buraco negro pode volver saír, polo menos na forma orixinal. Pero un buraco negro pode perder parte da súa masa. Segundo a teoría cuántica, "parellas virtuais" e partículas ás veces cobran existencia a partir do material do propio espazo. Estas partículas cancélanse rapidamente unas a outras e desaparecen. Pero se un par de partículas aparece xusto fóra do horizonte dun buraco negro, poida que unha caia dentro, para non volver saír. Se a de fóra non cae polo horizonte, entón as partículas non poden cancelarse mutuamente. Basicamente, isto "rouba" un pouco de masa do buraco negro. Ao longo de miles de millóns de millóns de millóns de anos, a perda de masa pode resultar o bastante importante para facer que o buraco negro se vaporice. O material sairía, pero non na súa forma orixinal, só como enerxía e partículas subatómicas. Esta enerxía coñécese como a radiación de Hawking, en honra de Stephen Hawking, o físico que a describiu por primeira vez.

Tras ler o que puña, George entendeu que o buraco negro iría soltando partículas de Erik ao longo de millóns de anos, polo que utilizando a Cosmos, logrou aumentar a velocidade de tempo no buraco negro producíndose así a composición de Erik, mediante as súas partículas, en apenas uns minutos, o que levaría millóns de anos compor nun proceso normal. Asombroso a que si?

Unha vez recuperado a Erik, disponse a dirixirse cara ao colexio ao concurso de ciencias, ao cal chegan xusto a tempo para a exposición do traballo de Erik e para o asombro do profesor Ripe de ver a Erik con vida.

A sobresaliente exposición de Erik sobre "Cosmos, o universo" faino gañador do concurso de ciencias e polo tanto dun computador, o cal queda controlado de uso polos seus pais, que comprenderon que para salvar o mundo deben loitar entre todos, e non basearse en culpar á ciencia dos desastres producidos e non solucionar o problema.

"El alma está en el cerebro" de Eduardo Punset... por Borja Lorenzo.

Neste libro, Punset achéganos a reflexións de grandes investigadores sobre o cerebro e as súas complexas accións,e explícanos que somos como nos dita o noso cerebro. É un libro moi interesante para as persoas que se preguntan o porqué dos nosos sentimentos, das nosas emocións dos nosos temores etc.?. os cales dependen das accións do noso cerebro.

Un dos capítulos que máis me gustou é un no que se nos explica que o inconsciente engánanos nas nosas relacións sociais no que se citan diversas teorías de Malcolm Gladwell. Por exemplo cando entramos nunha tenda de forma inconsciente imos reducindo a velocidade ata deternos polo que se o tendero pon os produtos xunto á porta non os veremos. Outra cousa curiosa é que ao entrar nunha tenda adoitamos virarnos cara á dereita sen darnos conta, de forma inconsciente (aínda que pareza mentira está demostrado cientificamente) e outra cousa máis estraña aínda é a coñecida como ?teoría de rozamiento de traseiros? e é que se unha persoa está nun tenda con corredores estreitos e a esta persoa rózanlle o traseiro sen querer esta persoa molestar moléstase e adoita marcharse da tenda. Polo que nos recomendan no libro que se desexamos crear unha tenda non debemos colocar os nosos produtos demasiado preto da porta, que debamos situar as nosas mellores ofertas á dereita e que debamos planificar o local para que os clientes non se rocen os traseiros.

“La soledad de los números primos’’ de Paolo Giordano... por Adrián Grande Gómez.

Paolo Giordano. Así se chama o seu autor e malia ser licenciado en física, realizou unha obra moi recomendable para a súa lectura.

Alice e Mattia, protagonistas da obra, son dúas persoas moi diferentes, pero á vez non tanto, pois os feitos que lles suceden na súa infancia condicionarán a súa vida. Alice (que odiaba o esquí) era obrigada polo seu pai, a asistir a unha escola de esquí. Unha mañá, lonxe dos seus compañeiros, sáese da pista e ten un grave accidente rompendo unha perna. Tras o accidente, Alice permanece soa e incapaz de moverse.

Mentres Mattia, un rapaz moi intelixente, ten unha irmá xemelga, Michelle, que ademais é atrasada. A dificultade que ten Michelle para relacionarse coa xente provoca que o seu irmán Mattia se vexa inhibido cara aos seus compañeiros, o que fixo que o día que o invitaron a un aniversario marcase un antes e un despois na súa vida, posto que ese día, ante a vergoña que lle puidese causar a súa irmá diante dos seus compañeiros, decidiu deixala nun parque sen saber que ese momento ía ser o último que ía ter ao lado da súa irmá. E así transcorre esta obra, creándoche unha sensación de pena no estómago, unha sensación nostálxica, triste en todo momento e, sobre todo, moi profunda.

Como dixo Alice na súa vinganza a Viola (unha antiga compañeira do instituto) “as decisións tómanse nuns segundos e páganse o resto da vida” e así é, posto que en momentos como no que Mattia recibe unha oferta do estranxeiro e, estando disposto a rexeitala por Alice, esta acode á súa casa e por un malentendido faille entender a este que nada o retén neste lugar, o que provoca que Mattia, coa súa personalidade enormemente introvertida, non se atreva a dicir nada e decida aceptar a oferta de traballo.

As vidas de Alice e Mattia son como eses números especiais que os matemáticos chamaron "números primos xemelgos". Por exemplo, o 11 e o 13, o 41 e o 43. Son parellas de números que están case xuntos pero entre eles existe sempre un número par que lles impide tocarse. Iso mesmo é o que pensa Mattia en relación a Alice: que as súas vidas son como eses números primos e que eles son como primos xemelgos, fortemente unidos na súa soidade, pero coa imposibilidade de tocarse.

Hai momentos nos que este libro ten a intención de tocar o profundo das persoas, e esta metáfora é un deses momentos. Se nos paramos a pensar nos que nos di sobre o 11 e o 13, o 41 e o 43 vemos que son números primos, e isto provoca que só sexan divisibles por 1 e por si mesmos, pero cada vez eses números vanse facendo máis grandes e máis separados, ata chegar a números illados, afastados, e ese é o momento no que podemos facer unha comparación entre estes peculiares números e as persoas. Desgraciadamente, hai persoas, moitas, que se senten soas, que non teñen a ninguén, son marxinados. Pero non están sós, xa que como nos di nunha liña do libro: “E no momento que parece que xa non hai máis, que el é o último, aparece a parella do anterior”.

Todos tivemos, nalgún momento da nosa vida, un momento de soidade que fai que poidamos entender o que se nos quere transmitir nesta obra.

"La venganza de la Tierra" de James Lovelock ... por Lucía Cambón, María Pena e Lorena Torrano.

O científico nonoxenario James Lovelock é o autor deste exitoso libro que nos presenta a un planeta Terra canso e falto de saúde.Este científico acompañado da incomparable Lynn Margulis postulou nos anos 70 a hipótese Gaia que logo se convertería na Teoría de Gaia. Precisamente desta Teoría fálanos o libro: A Terra é unha entidade complexa, formada pola Xeosfera, Atmosfera, Hidrosfera e Biosfera. Todos estes compoñentes interactúan entre si mantendo un equilibrio coma se fosen as diversas partes dun organismo grande e complexo.

Ademais Lovelock expón que a situación actual fóisenos das mans. Non é que a Terra vaia saltar polo aire como nos quere facer ver a portada do libro, pero a Biosfera está seriamente danada e é cando nos toca a nós pór medidas para evitar unha maior degradación. Afirma que coa subida gradual das temperaturas non só se desconxelarán os Polos senón que tamén, por mor disto, subirá o nivel do mar; polo que quedarán sepultados baixo as augas algúns territorios.

Algúns destes cambios xa poden ser vistos na actualidade, e non cabe dúbida de que se agravarán co paso do tempo. Para evitar isto sería necesario contaminar menos mediante medidas como: o uso de enerxías renovables ou menos contaminantes, menor talla de árbores que son sumidoiros de CO2, incrementar o uso de transporte público, etc.

Para iso Lovelock fai un repaso por todas as enerxías que existen na realidade dando o seu apoio á enerxía nuclear. Mantén que esta enerxía é o futuro do planeta, pois produce contaminación cero e dela podemos obter gran cantidade de enerxía. Ao perigo responde con exemplo de Chernobyl, argumentando que os mortos cuantificados nesta catástrofe foron menos do que en realidade se deu a coñecer. No entanto, Lovelock non dubida do limpas que poden chegar a ser enerxías como a eólica ou a solar pero, reivindica que a enerxía nuclear é a única que pode aguantar o consumo dos habitantes do planeta sen emisións de CO2.

Aos que crían que os biocombustibles substituirían ao petróleo como combustible, o científico, bótalles un xerro de auga fría. Necesitaríanse 2-3 GTm de carbono en forma de biocombustibles para substituír o petróleo no transporte, fronte ás 0,5 GTm de carbono que empregamos como alimento. Isto significa que deberiamos multiplicar por seis a superficie que actualmente dedicamos á agricultura e o equilibrio do planeta non o soportaría. De feito, Lovelock propón noutro capítulo do libro reducir a superficie cultivada do planeta sintetizando alimentos para animais de granxa. Os biocombustibles serían interesantes se se obtivesen de residuos vexetais pero deixarían de selo se lles habilitamos novas zonas de cultivo.

Lovelock considera a enerxía nuclear como a solución aos nosos problemas de enerxía. Ata que sexa tecnicamente viable debe considerarse utilizar esta enerxía como fonte de enerxía transitoria, complementada con enerxía hidroeléctrica e solar.

Por conseguinte, podemos cualificar este libro como manual para mellorar as condicións do planeta mediante o uso responsable de recursos e enerxías. Non se trata dun libro escrito para científicos senón que contén explicacións e linguaxe extensible a toda a poboación.

"El viaje a la felicidad" de Eduardo Punset... por Rubén Pérez.

Nun dos capítulos cóntanos que hai pouco máis dun século a esperanza de vida seguía sendo de trinta anos: o xusto para aprender a sobrevivir, se se contaba coa sorte, e culminar o propósito evolutivo de reproducirse. Non había futuro nin, polo tanto, a posibilidade de exporse un obxectivo tan insospeitado como o de ser felices. Agora por primeira vez a humanidade ten futuro e exponse, loxicamente, como ser feliz.

No último capítulo Punset dános a súa ecuación para poder calcular o grao de felicidade dun ser humano nun momento dado. Aínda que poderiamos precisar máis e dicir “dun sistema biolóxico”, posto que o autor sostén que os animais tamén poden ser felices, incluídos os unicelulares, como as amebas.

A fórmula é: F=E(M+B+P)/R+C

F é a felicidade; E as emocións implicadas nas nosas accións; M os recursos e o custo enerxético do mantemento do noso organismo; B é a procura de novos horizontes (intelectuais, emocionais, profesionais, etc.); P é o parámetro que define as relacións interpersoais. R sería o símbolo que representaría aos factores externos reductivos da felicidade. C sería o representante dos factores internos que levan á diminución da felicidade, tales como as mutacións xenéticas lesivas que producen enfermidades congénitas, o desgaste celular e o envellecemento que conducen á morte, a tensión,...

Punset sostén que ata agora o ser humano non puido ser feliz de verdade porque se deixou influenciar polas tradición platónico-aristotélica que fixo primar o predominio da racionalidade sobre a emotividade, dando moita máis importancia aos factores intelectuais e racionais que ás emocións.

Tamén define a felicidade como a ausencia de medo. Fai varios estudos e experimentos para tratar de explicar a felicidade un deles é “o experimento de Seligman”. Consistía en someter a cinco ratos cada un no seu cubículo, a unha intensa descarga eléctrica totalmente aleatoria. Un deles tiña no seu espazo unha panca que, movida con acerto, desconectaba a corrente eléctrica de todos os ratos. Ao final do experimento, todos os ratos recibiran o mesmo número de descargas e da mesma intensidade. Ás seis semanas, o sistema inmunitario de catro ratos desmoronárase; o seu sistema emocional estaba exhausto e a depresión acabou coas súas vidas. O rato que dispuña da panca morreu igual que os demais, pero meses despois.

Eu persoalmente non creo que a felicidade se poida demostrar só mediante unha simple fórmula, nin que antes non se puidese ser feliz pola curta esperanza de vida. É un libro interesante pero quizais un pouco atrevido á hora de afirmar unha fórmula para a felicidade.

“La teoría da evolución. ¿Por que somos como somos?” de Lynn Margulis... por Chistopher Álvarez

A vida defínese como un conxunto de enerxía e de materia, seguindo patróns de continuidade. Só pódese transmitir a través de seres vivos, a condición de que se dean ou se conserven as condicións óptimas e recíbanse nutrientes dun xeito equilibrado; aínda que o texto menciona menciónanse condicións extremas onde tamén pode desenvolverse un tipo de vida (ausencia de luz, baixas temperaturas e escaseza de nutrientes).

A aparición e desaparición de especies novas ten que ver co medio ambiente e a súa capacidade para levar a descendencia a longos períodos onde as condicións atmosféricas e alimenticias ían cambiando.

O mundo bacteriano é o inicio das formas de vida. O texto exponnos compoñentes, procesos e orixes da evolución e menciona ás seguintes persoas e as súas achegas:

Darwin: Procedemos do mesmo tronco e as especies están relacionadas a través de tempos e períodos.

Vladimir Ivanovich Vernadsky: Inventor da bioxeoquímica. Manifesta que todos pertencemos a un complexo circuíto na atmosfera e que somos dependente dela para a nosa existencia.

Hai 3.900 millóns de anos éraa de Arqueano, era inimaxinable a vida na Terra por temperaturas, meteoritos, proximidade da Lúa e a Terra e todo fervía. Pero iso cambiou. Hai 3.500 millóns de anos xa existían estromatolitos (comunidades de bacterias).

Cando se fala de evolución refírese a poboacións de individuos que poden xerar cambios a través do tempo. Antes de era fanerozoica, houbo desenvolvemento da vida microbiana, sen osíxeno, medios anóxicos, microbios anaeróbicos. Somos novos no planeta.

Crecemento de poboacións: É a capacidade de reprodución máxima (Potencia biótica). Exemplo: A tartaruga vai á beira das praias a depositar centos de ovos os cales ao eclosionar chegasen ao mar e alí só sobrevivirán unhas cantas tartarugas.

Selección natural: Tómase todo o máis forte, e non chega ao número máximo de descendentes; por diferentes razóns falta de enerxía, espazo, enfermidades, alimento etc. Está condicionada a medio ambiente.

Cambios hereditarios: Suceden procesos innovadores, a través de mutacións que sexan ao azar ou non, xeran cambios hereditarios que se adaptan a especie mellor ao medio ambiente.

A simbioxénese: É a unión de dúas ou máis organismos para crear outro máis forte. É unha migración do fluxo xenético (adquisición ou captura de xenomas alleos, é dicir non son do mesmo ser vivo). A simbioxénese e a selección natural é o modo máis efectivo de xerar cambios evolutivos e é a consecuencia da simbiose.Hai polo menos dous socios nunha relación simbiótica. Exemplos que non aparecen no texto:

Simbiose: O lagarto e as aves, cando este termina para comer abre a boca para que as aves se alimenten dos restos dos seus dentes e poidan limpalos.

Simbioxénese: As termitas caníbales reteñen no seu intestino aos simbiontes das súas compañeiras inxeridas. En bioloxía aplícase ao individuo asociado a outro nunha relación de simbiose Neste caso, cómea pero a deixa seguir funcionando dentro del.

"La venganza de la Tierra" de James Lovelock ... por Dani Camba

Durante miles de anos a Humanidade explotou a terra sen ter en conta as consecuencias. Agora que o quecemento global e o cambio climático son evidentes para calquera observador imparcial, a Terra comeza a vingarse.

A Humanidade non só está a piques de autodestruirse senón que todas as solucións propostas ou aplicadas até agora non poden resolver o problema (a biomasa, a enerxía solar, etc.).

O profundo coñecemento do autor sobre a ciencia do quecemento global permítelle darnos unha verdadeira explicación sobre o que está a pasar e propón solucións realistas para o maior problema ao que tivo que enfrontarse a Humanidade. Nesta apaixonada alegación, James Lovelock argumenta que, aínda que o cambio climático xa é inevitable, aínda non é demasiado tarde para salvarnos.

Poderíanse citar en 11 sinxelos puntos o que o autor define sobre o noso comportamento co planeta, o como deberia ser este comportamento e o camiño a seguir para levar o devandito comportamento:

1.- A nosa comprensión da Terra non é mellor que a que, no século XIX, tiña un médico do seu paciente.

2.- Existe un limiar, quizá de temperatura ou dun nivel de dióxido de carbono no aire, máis aló do cal nada servirá o que fagan as nacións para evitar o quecemento.

3.- Como civilización, somos como un toxicómano que morrerá se segue consumiéndo droga, pero tamén morrerá se a deixa de golpe.

4.- Todo comezou hai 100,000 anos, cando prendemos lume aos bosques porque nos resultaba máis cómodo para cazar. Nese momento deixamos de ser un animal máis e iniciamos a demolición da Terra.

5.- Como o Dr. Jekyl e Mr. Hyde, somos capaces de levar a cabo as máis horribles tarefas de destrución, pero tamén temos o potencial de fundar unha civilización magnífica. Hyde levounos a usar mal a tecnoloxía. Malgastamos a enerxía e superpoblamos a Terra. Pero a civilización derrubarase se abandonamos a tecnoloxía. Debemos, pois, usala sabiamente, como faría Jekyl, pensando no benestar da Terra e non só no benestar da xente. Por iso, é demasiado tarde para seguir a vía do desenvolvemento sustentable; o que fai falta é unha retirada sustentable.

6.- Agora a Terra está a cambiar, siguiéndo as súas propias regras internas, cara a un estado no que xa non seremos benvidos.

7.- O inusual da crise vindeira é que nós somos a súa causa; nada tan drástico pasara desde o período do Eoceno, fai 55 millóns de anos.

8.- A calor extra, veña da fonte que veña, tanto se procede dos gases propiciadores do efecto invernadoiro, da desaparición do xeo ártico e dos cambios no océanoo da destrución das selvas tropicais, se amplifica e as súas consecuencias multiplícanse. É coma se acendésemos un lume e para manternos quentes e seguísemoslle botando leña sen darnos conta de que se estendeu aos mobles e está fóra de control. Cando isto sucede, hai moi poucas posibilidades de apagalo antes de que consuma a casa enteira. O quecemento global, igual que un lume, está a se acelerar e case non nos queda tempo para reaccionar.

9.- O predominio do pensamento atomizado e reduccionista na ciencia-sobre todo durante os últimos dous séculos- provocou unha visión pechada e provinciana da Terra.

10.- Necesitamos, por encima de todo, recuperar o amor e a empatía pola natureza que perdemos cando nos namoramos da vida urbana.

11.- Ao cambiar o medio ambiente declarámoslle a guerra á Terra. Ocupamos o medio doutras especies, o equivalente, no internacional, a invadir o territorio doutro país.

Lovelock afirma até a terquedad que a través da nosa rutina diaria, case todos participamos da demolición da Terra, é un labor á que dedicamos todas as horas do día. A suma total de toda a contaminación que emitimos engadiu xa medio billón de toneladas de carbono á atmosfera, o bastante se os rexistros xeolóxicos do Eoceno, un período que tivo lugar fai 55 millóns de anos, son correctos e seguimos contaminando ao mesmo ritmo como para empezar a cambiar o mundo de forma tan completa que apenas un puñado dos nosos descendentes vivirá para velo.

E que se seguimos así, pensando de forma egoísta, soamente no benestar dos humanos e ignorandoel da Terra, causariamos nosa total extinción.

O que omite Lovelock, na miña opinion, é que o benestar dos humanos non abarca ao conxunto da nosa especie senón a un número cada vez máis reducido de privilexiados.

Sin embargo Lovelock expón que estruir, hábitats naturais para gañar terras de cultivo causa unha extinción comparable á asociada á extinción dos dinosauros fai 65 millóns de anos. E que a pesar de todos estas ameazas, seguimos destruíndo e parece que só nos preocupa o ínfimo, case imaxinario, risco de cancro que xeran os teléfonos celulares, as liñas de alta tensión, os residuos de pesticidas nas comidas ou a propia luz solar. E máis medo aínda nos dá calquera cousa que teña que ver coa enerxía nuclear. En realidade, preocupámonos polo mosquito e tragámonos o camelo. Quizá no máis profundo do noso corazón coñecemos a magnitude do perigo e, por iso, preferimos enfrontarnos a estes riscos menores imaxinarios antes que encarar as inevitables consecuencias da destrución.

A maioría do que nós sabemos da Terra procede de libros e programas de TV que representan ou ben a opinión dun especialista ou o punto de vista do líder dun grupo de presión. Vivimos en tempos de enconado enfrontamento, non de reflexión, e tendemos a oir só os argumentos dos grupos de presión que representan intereses específicos. Mesmo cando saben que están equivocados, nunca o admiten. Todos loitan polos intereses do seu grupo mentres se enchen a boca dicindo que falan en nome da humanidade.

Desde logo non podemos contemplar o futuro do planeta do mesmo xeito que vemos o noso futuro persoal e é descoidado non tomar en serio a nosa morte, pero é importante adoptar esa actitude respecto ao fin da civilización.

En conclusion en base ao leido, cheguei á miña propia opinion xunto o defendido por Lovelock para evitar a nosa "extinción" como o defínea.

E é que creo que o primeiro que debemos facer é tomar conciencia da importancia que ten o coidar o noso hábitat, tanto a nosa zona de residencia como a propia Terra e para iso a educación é fundamental.

Logo debemos deter a queima incesante de carbon en cantidades industriais nas grandes potencias do orbe, reducir a emisión de gases tóxicos como medidas inmediatas, debemos oxigenar o noso planeta.

Onde hai desertos debemos desenvolver irrigacións para sementar vida, en lugar de extinguila con guerras absurdas por exemplo.

E aínda que soe utópico e o será na medida que a humanidade non se decate do serio do problema. A auga, fonte de vida, dentro de 100 anos custará moito máis que o que custa un litro ou galón de combustible hoxe e esta podería ser a causa de futuras guerras como hoxe éo o petróleo.

O básico segundo a miña humilde opinión, é educar á humanidade sobre a importancia do saber convivir en harmonía e equilibrio coa natureza; se non, estamos condenados á autoextinción.

"Un mundo feliz" de Aldous Huxley... por María Pena, Lucía Bayón, Lorena Torrano

Un mundo feliz é un libro escrito polo autor inglés Aldous Huxley na década dos 40. Neste libro o autor imaxina un mundo que acaba de saír dunha guerra: "A guerra dos Nove Anos", e que consume definitivamente ó planeta, morrendo así máis do 50% da poboación mundial e destrozando practicamente a todos os países. Despois da guerra, políticos e científicos reúnense para intentar cambiar radicalmente á sociedade que había e implantaren unha nova na que todo está organizado. Toda persoa ten o seu papel e todos gozan de paz e "liberdade". Aunque esto leva a perda de bastantes valores que se tiñan anteriormente, como son a liberdade de pensamento, toda filosofía e relixión quedan abolidas e o matrimonio é algo impensable. Os supervivintes aceptan esta sociedade porque esta garantizalles paz,algo que antes non tiñan.

Para entender o libro é necesario aclarar algúns termos que neste se utilizan:

• Os Alfas: a esta raza pertencen a maior parte das persoaxes principais. Son a raza principal, a que controla o mundo.

• Os Betas: realizan funcións obreiras diferentes. Son os máis numerosos.

• Os Epsilóns: son os membros que realizan as funcións máis degradantes da sociedade. Non teñen prácticamente coñecementos, aínda que físicamente están máis desenvolvidos.

• Os Gamma: pouco desenvolvidos físicamente, e pouco respectados polas outras castas.

• Hypnopedia: proceso polo cal os nenos aprenden mentres dormen, grazas o subconsciente, facéndolles escoitar cintas grabadas coas leccións correspondentes.

Capítulo 1. A novela comeza con un tour polo laboratorio. O director procede a levar ós estudantes a través do laboratorio, sinalando polo camiño incubadoras e outros aparatos tecnolóxicos designados para fertilizar e criar fetos humanos; e explicando como os espermatozoides e os óvulos son removidos do corpo humano. Logo comenza a falar do Proceso Bokanovsky, proceso polo cal múltiples bebés son xenéticamente xerados dunha célula orixinal. As castas altas, os Alfas e os Betas non son sometidos a este proceso;as castas baixas, os Gamma, Deltas e Epsilon farán traballos manuales mentres que os Alfas e Betas teñen posicións de liderato. Máis tarde o director fala do acondicionamento. Añade que todo acondicionamento apunta a facer xente como os seus destinos sociais, dos cuais non se pode escapar. O goberno usou a tecnoloxía e a ciencia para controlar a población.

Capítulo 2. Detállanse os métodos utilizados para acondicionar ós nenos pequenos. Decenas de bebés son postos baixo o sol,entre flores e libros, cando de repente sonan campás e sirenas, mentres que, descargas eléctricas lles son propinadas ós nenos. Os membros das castas baixas, futuros traballadores de fábricas, están feitos para odiar libros, xa que esto é innecesario para o seu traballo. Faise, neste capítulo, a primeira referencia a Ford que se utiliza para remplazar a Deus. Nesta sociedade futurista utilizanse mensaxes subliminales para que os nenos se enorgullezcan da súa casta e rexeiten as demais.

Capítulo 3. Saen ó patio, onde moitos nenos estan correteando e xogando a xogos eróticos. Entón o director explícalles ós estudantes que antes de Ford os xogos eróticos estaban prohibidos para nenos e adolescentes. Os estudantes sorprendense moito. Entra Mustapha Mond, controlador de Europa do Oeste, que queda cos estudantes. No seu lugar atópanse Lenina e a súa amiga Fanny. A conversación xira en torno a si Lenina terá sustituto de embarazo. Fanny regaña a súa amiga porque só está saíndo cun home, Henry, decindolle que eso non é bo para a saúde e aconsellalle que se deite con outros homes. Porque no Estado Mundial todos son de todos. Lenina dille que o intentará e confesalle o seu interés por Bernard, do departamento de Psicoloxía. Esto molesta a Fanny, xa que é un home de mala reputación, baixiño e feo(debido a un erro de creación e ademais posuía características pre-Ford). Por outro lado, falaban o Asistente e Henry(Bernard estaba escoitando) de Lenina coma se esta fose un anaco de carne, Bernard non o podía crer, pero non fala. O peor é que a propia Lenina pensa igual de si mesma.

Capítulo 4. Lenina pregunta a Bernard se a vai levar con el no seu seu viaxe a Novo México e él síntese avergoñado. Deixase saber que a Bernard lle interesa ela, pero este sinte medo de pedirlle de saír porque é un Gamma é polo tanto é baixiño e isto fai que, debido a hypnoidea, non o respeten porque asocian a estatura coa casta. Logo Bernard atópase con Helmholtz, inxeneiro emocional, e vello amigo. Ambos sinten que lles falta algo. Ao parecer estan os dous na mesma loita, aínda que en diferentes frontes.

Capítulo 5. Lenina e Henry sobrevoan un crematorio que para eles non ten nada que ver con prantos e tristezas, senón que é un simbolo de esperanza e alegria. Henry apunta que todos son útiles, aínda os mortos que fan crecer as plantas. Ninguén sinte remordementos cando alguén morre, e Lenina comenta que todo o mundo vive feliz sen importar a casta. Logo de cear, van cara o Cabaret da Abadía de Westminster onde toman soma, a cal o autor describe coma unha substancia que eleva un muro entre o universo e a súa mente. Na segunda parte do capítulo danse os detalles do grupo de Servizo de Solidariedade o que asiste Bernard cada doas semanas. É esencialmente unha reunión na que se alaba a Ford polas súas ideas e no que se espera que as persoas se unifiquen. O presidente dá o sinal do T(polo modelo de coche Ford-T), en lugar do sinal da cruz. A continuación fanse cánticos e unha especie de comunión só que con soma. No servizo participan 12 persoas de distinto sexo, o obxetivo e unificar ás 12 persoas nunha soa. Cantan ata ssentir a presencia de Ford e bailan despois. Bernard non é capaz de sentirse parte da ceremonia, cando esta remata todos se sinten rexuvenecidos e perfectos. Esta perfección elimina a necesidade de Cristiandade neste mundo. Pero Bernard non se sinte parte del.

Capítulo 6. Lenina sae con Bernard un par de veces, ela dase de conta de que él non é como os demais homes cos que sae. Bernard prefire manter conversación intelectuais con Lenina mentres pasean polo parque. Bernard pregunta a Lenina sobre os seus pensamentos acerca da liberdade, pero ela, que non pode comprender esto, sintese incómoda e decide marchar. Entón Bernard sintese frustrado ó non poder compartir os seus pensamentos con ninguén. Na segunda parte do capítulo Bernard pide permiso ao director para ir con Lenina á reserva de Novo México.Concedeselle o permiso, pero o director advirtelle que tea coidado, pois el fora unha vez ás Reservas de Salvaxes de Novo México cunha muller, que se perdeu e él tivo que volver sen ela. Tamén lle dixo a Bernard que sería enviado a Islandia se seguía comportándose mal(estando só). Na terceira parte comeza a viaxe de Lenina e Bernard. Este preocúpase porque deixou a chave do perfume aberta e iso íalle costar moi caro. Chama a Helmholtz para que a cerre e entérase de que o director pensa mandalo a Islandia tan pronto como atope un sustituto. Bernard e Lenina entran na reserva e son deixados cun salvaxe que fara de guía.

Capítulo 7. Mentras visitan a reserva ven a un señor maior, Bernard explica a Lenina que eles nunca viran a alguén así porque no seu país (no mundo feliz) elimináranse a dor e o sufrimento e con esto tamén o envellecemento. Logo observan unha ceremonia Cristiano-India, sorprendíanse dos sacrificios de sangue e pola utilización nestas ceremonias do sinal da cruz en lugar do sinal do T. Bernard está fascinado mentres que a Lenina todo eso repugnaa e bebe soma. Atópanse con Jonh quen lles explica que naceu dunha muller, así como Lenina á cual rescataran os nativos. Bernard chega a conclusión de que jonh é o fillo de muller que o Director deixara na Reserva 25 anos antes. Despois coñecen a Linda, a nai de Jonh, que se alegra de ver xente civilizada de novo, falalles dos intentos que ten feito para que Jonh se civilizase, mais tiña fallado nos seus intentos, dis que porque o seu fillo pasa demasiado tempo cos indios. Bernard pensa en levalos consigo, xa que esto pode axudalo a que non o transladen a Islandia.

Capítulo 8. John explicalle a Bernard como é a vida na vila india. Cóntalles que as mulleres da vila déranlle unha paliza a súa nai porque esta se deitaba con todos os homes da vila. John e Bernard comparten o sentimento de sentirse illados polas súas respectivas culturas. Bernard invita a John e Linda a ir con eles a Inglaterra. O propósito de Bernard é o de utilizar a John para manipular ó Director. Jonh alégrase cando escoita esto, porque a súa nai faloulle moito deste mundo.

Capítulo 9. Lenina está impresionada co que viu, así que toma unha grande dose de soma, a cal deixaa durmindo durante 18 horas. Bernard aproveita para chamar a Mond e así arranxar todo ó que respecta a visita de Jonh e Linda a Inglaterra. Mentras Bernard está fora da casa na que se hospendan, John séntase na cama onde Lenina está a durmir e pensa no fermosa que é. Jonh sinte que está namorado dela. e este amor é a representación do conflicto central entre a sociedade india e o mundo utópico do mundo feliz, versión do amor shakesperiana de Romeo e Xulieta. Cando John escoita que se achega o helicóptero de Bernard, levántase e sae a recibilo.

Capítulo 10. Henry e o Director prepáranse para recibir a Bernard e comunicarlle que pensan mandalo a Islandia. Na sala de Fertilización e diante de todos os traballadores o Director reprocha a Bernard o seu comportamento e pregúntalle se hai algunha razón para que non sexa enviado a Islandia, él responde que si e fai pasar a Linda e a John. Linda recoñece ao director, el empurráa e ela berralle e repróchalle que a deixara na Reserva estando embarazada. Jonh arrodíllase ao tempo que o chama padre. O Director, avergoñado sae da sala. Bernard é salvado do traslado, polo momento.

Capítulo 11. Obrígase ao Director a abandonar o seu cargo. Linda comeza a consumir moito soma, cousa que preocupa ó seu fillo. Bernard faise famoso por ter no seu control ao salvaxe (John), e comeza a ser respectado ata polos seus superiores. Bernard aproveita estes momentos de fama para estar con cantas mulleres desexe, toda esta fama faino actuar con arrogancia. Logo pónse a criticar a sociedade con Mustapha, que lle dí como mellorala. Bernard deixa de falar con Helmholtz, pois cre que este sinte envidia da súa recen adquirida fama. Trata de facer de Jonh un home civilizado, pero este négase a inxerir soma. Lenina ten unha cita con Jonh, van a ver unha película e Jonh síntese ofendido pola moral do filme, porque aínda que se trata dos costumes do mundo feliz, non son os seus costumes. Leva a Lenina a súa casa onde esta consome soma para liberarswe da frustración que sentía por non poder pasar con John toda a noite. El marcha para a casa e comeza a ler Othello.

Capítulo 12. Bernard fai unha festa con persoas importantes. Cando vai buscar a John este négase a saír e cando Bernard dá a noticia é humillado polos seus invitados. O que sería un gran día convértese nunha pesadilla. Entón Bernard dase conta de que se todos foron amables con el non era polos seus méritos, senón polo seu acceso ó salvaxe. Noutro lugar esta Mond lendo un libro científico para dar a súa aprobación para que poida ser publicado.Rexeita o libro. Bernard comeza a tomar grandes cantidades de soma para evadirse da realidade que lle tocou vivir esa noite. Disculpase entón, con Helmholtz, que se enzarza nunha serie de lecturas e discusións intelectuais con John.

Capítulo 13. Lenina segue pensando en John e esto vólvese incontrolable para ela, ata o punto de que Henry cre que esta enferma. Lenina fala coa súa amiga, Fanny, quen lle aconsella que se deite con outros homes e se olvide de Jonh, ou que vaia directamente a habitación deste. Lenina vai ó cuarto de Jonh e este dille que a ama, ó que confunde a Lenina que comeza a espirse e intentar bicar a Jonh tratando de seducilo. Ó primeiro Jonh sorpréndese, pero despois enfurécese tanto que Lenina vese obrigada a refuxiarse no baño. Sona o teléfono e informan a Jonh de que a súa nai esta no hospital e este sae a vela. Neste intre, Lenina aproveita para coller a súa roupa e saír.

Capítulo 14. John visita a súa nai no hospital que esta morrendo. As enfermeras sorpréndense moito, xa que nesa sociedade na que ninguén se procupa pola morte; ninguén vai ó hospital a visitar ós enfermos. John trata de espertar a súa nai que está inconsciente,pero non é capaz. Síntese moi só. Un grupo de nenos Deltas son levados ao seu acondicionamento de morte, cando ven a Linda burlánse dela ao que John responde collendo a un deles e tirandóo. A enfermeira rífalle. Linda, nun estado de semi-consciencia pregunta por Pope. Todo se torna en malos recordos para John que comeza a sacudir a súa nai coa esperanza de que o recoñeza. Esta comeza a tusir e afogarse, John vai en busca dunha enfermeira, pero cando volve con ela súa nai xa falecera. John chora desconsoladamente.

Capítulo 15. Ó saír do hospital atópase con grupo de Deltas que esperan a súa ración de soma diaria. De pronto entende que a súa razón de chegar a aquel mundo era liberalos. Interrumpe a repartición de soma e dilles aos deltas que é un veleno, non entenden o que quere decir e reclaman o seu soma formándose unha pelea. Chega a policía e comeza a rociar soma en aerosol, de pronto, todos comezan a abrazarse. John, Bernard e Helmholtz son levados onde Mustapha.

Capítulo 16. Mustapha conta que no mundo feliz todo o vello é innecesario, pois contén emocións e pasións, ás cales son desestabilizadoras. Tamén fala das castas, cada casta ten a súa intelixencia modificada e condicionada, polo que todas as persoas son felices co traballo que desempeñan. Mustapha apunta que se a sociedade estivese formada só por Alfas sería un caos, porque todos se pelearían polos mellores traballos. Informa a Bernard e a Helmholtz de que os enviará a unha illa, tal como se fai coas persoas que adquiren individualidade, xa que poden inestabilizar a sociedade. Helmholtz decide ir ás Maldivas. Bernard comeza a discutir e sacano da habitción.

Capítulo 17. Continúa a discusión, pero agora entre Mustapha e John. Mond admite que non só a ciencia e as artes son sacrificadas pola felicidade, senón tamén a relixión. O controlador, Mustapha, recoñece que, persoalmente cre en Deus, pero que a sociedade non o precisa, debido a eterna xuventude, a felicidade e a saúde. John di a Mond que é natural crer en Deus, Mond está de acordo, pero dille que a xente pensa en Deus cando estan sós, e nesa sociedade moderna ninguén está só. Jonh frustrado, conclúe dicindo que a sociedade tería máis carácter se houbese bágoas de cando en cando.

Capítulo 18. John comunica a Bernard e Mustapha que pediu permiso para ir con eles a algunha illa, pero este permiso foille denegado. Buscando soedade, John vai a un faro abandonado onde fai a súa casa. Pasa a noite de rodillas, en ofrenda ós Deuses para así ser digno de poder habitar o faro; decide vivir coma un ermitaño. Comeza a facer frechas e arcos para poder cazar; fai un xardín para ter comida, mentres, comeza a cantar, pero acordase de súa nai e deixa de facelo. John enfádase con el mesmo e comeza a golpearse. Uns traballadores Deltas veno e contanllo a todos no pobo. Tres días despois os reporteiros chegan a ver o que sucede tratando de conseguir unha entrevista. Jonh agrede ós reporteiros e estes marchan; todos, excepto un, chamado Darwin Bonaparte que escondido graba todo o sucedido. Comeza a chegar xente ó faro que lle berraba, entón chegan Henry e Lenina. Esta comeza a falar con John, pero él non escoita nada polo ruído que fai a xente. A confusión fai que corra ata onde esta Lenina desesperado por matala. O xentío comeza a cantar e bailar, e John únese a eles. Horas despois John esperta dun soño inducido por soma. Cando os reporteiros entran no faro atópano colgado das escaleiras. Jonh suicidárase, fancendo fracasar así o experimento de Mustapha que aínda quería civilizalo.

Valoración. Este libro ensínanos que non podemos esquecer os nosos valores éticos e morais, e que aínda que unha sociedade planificada e en equilibrio poida ser posible, non debemos conformarnos con ter únicamente un mundo feliz, senón esforzarnos por facer posible un mundo no que non falte a beleza, a ciencia ou a relixión, e que este o mesmo tempo sexa feliz. É un libro moi interesante, capaz de sorprender ó lector, aínda que, en ocasións, é un tanto difícil de entender.